Elk jaar worden duizenden woningen en bedrijven in Nederland getroffen door brand, met potentieel desastreuze gevolgen. Een kleine vonk of onoplettendheid kan al genoeg zijn om een grote brand te veroorzaken. Brandpreventie draait om het nemen van maatregelen om de kans op brand te verkleinen en de impact te beperken. Door nú brandpreventieve maatregelen te treffen, bescherm je niet alleen eigendommen en levens, maar voldoe je ook aan wettelijke verplichtingen en verzekeringsvoorwaarden.
In deze blog lees je welke maatregelen je kunt nemen om jouw pand, of het nu een kantoor, werkplaats of woning is, brandveiliger te maken.
Inhoud van deze blog
1. Installeer voldoende rook- en brandmelders
Een brand die vroeg wordt opgemerkt, kan vaak nog in de kiem gesmoord worden. Rookmelders zijn daarom onmisbaar in elke ruimte waar mensen verblijven. Wanneer je slaapt, ruik je niets, een rookmelder met alarm kan je tijdig wekken en waarschuwen. Sinds 1 juli 2022 is het in Nederland zelfs wettelijk verplicht om op elke verdieping van een woning een rookmelder te plaatsen. Voor bedrijfspanden gelden ook strenge regels: grotere gebouwen hebben vaak een brandmeldinstallatie die automatisch alarm slaat en de hulpdiensten waarschuwt.
Zorg dat op elke etage en in risicovolle ruimtes (bijvoorbeeld bij technische installaties of keukens) goedgekeurde rookmelders hangen. Test de melders regelmatig en vervang tijdig de batterijen of melders zelf volgens de voorschriften.
2. Houd blusmiddelen binnen handbereik
Mocht er toch brand ontstaan, dan is snelle actie cruciaal. Met de juiste blusmiddelen kun je een beginnende brand vaak zelf doven voordat deze uit de hand loopt. Zorg ervoor dat er altijd voldoende brandblussers aanwezig zijn, van het juiste type voor de omgeving (bijvoorbeeld schuimblussers of CO₂-blussers), en dat deze strategisch geplaatst zijn op makkelijk toegankelijke plekken.
Voorzie ook een blusdeken in keukens of kantines, aangezien vet- en oliebranden beter met een blusdeken geblust kunnen worden. Controleer je brandblussers minimaal één keer per jaar en laat ze keuren zodat je zeker weet dat ze werken in geval van nood.
Vergeet niet om personeel of huisgenoten te instrueren over het gebruik van blusmiddelen, een blusser is alleen effectief als men weet hoe die te bedienen.
3. Zorg voor duidelijke vluchtroutes en noodverlichting
Vluchtroutes zijn de levenslijnen bij een brand. In panieksituaties moet iedereen het gebouw snel en veilig kunnen verlaten. Houd daarom gangen, trappenhuizen en nooduitgangen altijd vrij van obstakels. Installeer ook voldoende noodverlichting en vluchtwegaanduiding: verlichte bordjes en lampen die zelfs bij stroomuitval de route naar buiten wijzen.
Controleer regelmatig of noodverlichting functioneert en of de vluchtroute-aanduidingen goed zichtbaar zijn. Deuren op vluchtroutes moeten gemakkelijk en zonder sleutel open kunnen (paniekbalk of anti-panieksluiting indien vereist). Maak bovendien een duidelijke plattegrond zichtbaar op centrale plekken, waarop de nooduitgangen en blusmiddelen staan aangegeven. In geval van brand is elke seconde kostbaar.
4. Stel een noodplan op en oefen regelmatig
Een plan hebben is één ding; weten hoe het in de praktijk werkt is iets anders. Stel daarom een brandnoodplan op voor jouw organisatie of huishouden. Hierin leg je vast wie welke verantwoordelijkheid heeft bij brand, hoe er gealarmeerd wordt en waar de verzamelplaats is. Oefen dit plan regelmatig met alle betrokkenen. Voor Verenigingen van Eigenaren ligt er bovendien een duidelijke verantwoordelijkheid. Hoe je dat goed organiseert, lees je in “Brandveiligheid VvE, zo zit dat!”.
Bedrijven zijn wettelijk verplicht om bedrijfshulpverlening te organiseren, volgens de Arbowet moet elke werkgever BHV’ers aanstellen en trainen. Zorg dus dat voldoende medewerkers een BHV-opleiding hebben gevolgd en weten hoe ze moeten handelen bij brand of ongevallen.
5. Wees alert op elektrische risico’s en onderhoud
Veel branden ontstaan door elektrische apparaten of installaties. Overbelaste stekkerdozen, defecte apparatuur of achterstallig onderhoud kunnen kortsluiting en brand veroorzaken. Laat daarom periodiek de elektrische installatie van je pand controleren door een specialist (conform NEN 3140 voor bedrijven) en vervang verouderde of beschadigde kabels en apparaten tijdig. In onderwijsgebouwen gaat het weer om andere uitdagingen, lees hiervoor onze blog “Brandveiligheid op school in orde krijgen”.
Trek stekkers van apparaten uit het stopcontact als je ze langere tijd niet gebruikt, en voorkom het gebruik van te veel apparaten op één groep. Daarnaast is het belangrijk om brandbare materialen veilig op te slaan: houd papier, karton, chemicaliën en andere ontvlambare goederen uit de buurt van hittebronnen en sla ze op volgens de veiligheidsvoorschriften.
6. Gebruik brandveilige materialen en inrichting
Niet alleen menselijk handelen, ook de materiaalkeuze in je interieur kan het verschil maken bij brandpreventie. Brandveilige of brandvertragende materialen zorgen ervoor dat een beginnende brand zich minder snel verspreidt. Denk aan brandwerende deuren, gordijnen met brandvertragende coating en meubilair dat aan brandveiligheidsnormen voldoet.
Ook wand- en plafondmaterialen spelen een rol. Heb je bijvoorbeeld akoestische panelen of wandbekleding om geluid te dempen? Let er dan op dat deze een hoge brandklasse hebben. Lees ook onze blog: “Brandwerend materiaal gebruiken in openbare gebouwen”.
De akoestische panelen van Adeqo zijn hier een goed voorbeeld van. Ze zijn getest en gecertificeerd volgens de strengste Europese normen (Klasse B1 – B-s1,d0) en dragen zo bij aan een veilige én stijlvolle ruimte. Met deze panelen combineer je akoestisch comfort met brandveiligheid, ideaal voor kantoren, horeca en openbare gebouwen.
Veiligheid eerst
Brand voorkomen is altijd beter dan genezen. Met de bovenstaande maatregelen vergroot je de brandveiligheid van jouw bedrijfsruimte of woning aanzienlijk. Zorg voor goede detectie (melders), houd blusmiddelen paraat en leg duidelijke vluchtroutes aan. Investeer in training en bewustwording, en kies voor materialen die voldoen aan strenge brandveiligheidsnormen. Voorkomen is beter dan blussen. Door proactief met brandpreventie bezig te zijn, bescherm je niet alleen je eigendommen en continuïteit, maar bovenal mensenlevens.



